بازارهای مالی راهی برای خرید و فروش داراییهایی مانند سهام، ارزهای خارجی، اوراق قرضه، کالاها و مشتقات فراهم میکنند. بازارهای مالی جایی است که معاملهگران داراییها را میخرند و میفروشند تا از این راه کسب سود کنند.
این بازارها نقدینگی ایجاد میکنند و به کسب و کارها اجازه میدهند تا رشد کنند و کارآفرینان بتوانند با سرمایه گذاری های خود کسب درآمد کنند. همچنین اطلاعات اقتصادی را در اختیار سرمایه گذاران و معامله گران قرار داده و ریسک سرمایه گذاری را کاهش می دهند. بازارهای مالی با ایجاد اعتماد، اقتصاد را آرام و باثبات می کنند و با شفاف سازی قیمت برای هر چیزی که معامله می شود، نظمی فراگیر در اقتصاد جهانی بوجود می آورند.
در این بازار، سهام شرکت های سهامی عام معامله می شود. هر سهم با قیمتی همراه است و سرمایهگذاران زمانی که در بازار عملکرد خوبی داشته باشند، از سهام کسب درآمد میکنند. شما با خرید سهام یک شرکت در واقع به نوعی سهامدار یا مالک بخشی از کل آن شرکت می شوید. خرید سهام آسان است اما چالش واقعی در انتخاب سهام مناسب است که برای سرمایه گذار درآمد کسب کند. شاخص های مختلفی وجود دارد که سرمایه گذاران می توانند از آنها برای نظارت بر عملکرد بازار سهام استفاده کنند. زمانی که سهمی با قیمت ارزان تر خریداری می شود و با قیمت بالاتر فروخته می شود، سرمایه گذار از فروش، درآمد کسب می کند.
روش دیگر برای معامله در این بازار، صندوق های سرمایه گذاری مشترک است. این صندوق ها به شما این امکان را می دهند که تعداد زیادی سهام را به طور همزمان خریداری کنید. این صندوق ها در مقایسه با خرید و فروش سهام به صورت منفرد، ریسک معاملات را کمتر کرده و آرامش بیشتری را برای سرمایه گذاران به همراه دارند.
این بازار فرصت هایی را برای شرکت ها و سازمان های دولتی فراهم می کند تا پولی را که برای یک پروژه و یا سرمایه گذاری نیاز دارند تأمین کنند. در بازار اوراق قرضه، شما به عنوان سرمایه گذار اوراق قرضه یک سازمان یا یک شرکت را می خرید و سازمان یا شرکت مورد نظر، مبلغ اوراق را در یک دوره توافق شده به اضافه بهره برمیگرداند. خرید اوراق قرضه یکی از کم ریسک ترین روش های سرمایه گذاری در بازارهای مالی است.
انواع مختلفی از اوراق قرضه وجود دارد. از جمله اوراق قرضه خزانه داری، اوراق قرضه شرکتی و اوراق قرضه شهرداری. برخلاف کالاها و خدماتی که قیمت آنها را قانون عرضه و تقاضا در بازار تعیین می کند، قیمت اوراق قرضه توسط بازارهای مالی تعیین می شود.
در این بازار تاجران و سرمایه گذاران، منابع طبیعی یا کالاهایی مانند ذرت، روغن، گوشت، فلزات و غیره را خرید و فروش می کنند. قیمت چنین منابعی غیرقابل پیش بینی است و این بازار برای قیمت گذاری این کالاها و اقلام مهم ایجاد شده است. یک بازار آتی کالا نیز وجود دارد که در آن قیمت اقلامی که قرار است در زمان معینی در آینده تحویل داده شوند، از قبل تعیین و مهر و موم می شود.
بازار آتی کالاها قیمت نفت را نیز تعیین می کند. نفت مهمترین کالا در اقتصاد ایالات متحده و حتی جهان است. نفت در حمل و نقل، محصولات صنعتی، پلاستیک، گرمایش و تولید برق تأثیر بسزایی دارد. هنگامی که قیمت نفت افزایش می یابد، حدود یک هفته بعد اثر آن در قیمت بنزین مشاهده خواهد شد. اگر قیمت نفت و گاز بالا بماند، تاثیر آن در حدود شش هفته بعد روی قیمت مواد غذایی قابل مشاهده است.
یکی دیگر از کالاهای مهم در دنیا طلا است. قیمت طلا در شرایطی که عدم اطمینان اقتصادی زیادی در جهان وجود دارد، افزایش می یابد. بسیاری از مردم جهان طلا را به عنوان جایگزین مطمئن تری برای پول نقد یا ارز مد نظر قرار می دهند.
بازار فارکس بزرگترین و نقدشونده ترین بازار در جهان است. بازار فارکس یک بازار غیرمتمرکز جهانی است که در آن ارزهای مطرح در اقتصاد جهان خرید و فروش می شود. تقریباً حدود 88 درصد معاملات این بازار مرتبط با دلار آمریکا است. این بازار بر نرخ ارز و در نتیجه بر ارزش دلار و سایر ارزها تأثیر می گذارد. نرخ ارز بر اساس عرضه و تقاضا برای پول یک کشور و همچنین ثبات اقتصادی و مالی آن کشور تعیین می شود.
در این بازار بانک های مرکزی دولت ها، بانک های محلی، مؤسسه های مالی، شرکت های بزرگ و حتی افراد حقیقی در حال فعالیت و معامله هستند. تقریباً یک چهارم معاملات در این بازار توسط بانکها و برای مشتریان شان انجام میشود. ارز یک کشور در بازار فارکس به تنهایی معامله نمی شود بلکه ارزها به صورت جفتی معامله می شوند. در واقع ارزش یک جفت ارز نشان می دهد که یک ارز در مقابل ارز دیگر چه بهایی دارد.
هر چند این بازار جزء بازارهای مالی رسمی بشمار نمی رود اما به دلیل توسعه و استقبال قابل توجه آن در سال های اخیر به معرفی آن می پردازیم. با پیشرفت تکنولوژی الکترونیک و روی کار آمدن سیستم های دیجیتال انتقال و ذخیره اطلاعات و به دنبال آن پیدایش اینترنت و شبکه های کامپیوتری، شخصی به نام ساتوشی ناکاموتو برای اولین بار در سال 2008 توکن دیجیتالی رمزگذاری شده ای را معرفی نمود که تحت یک شبکه کامپیوتری به نام بلاکچین قابل تبادل بود. او این توکن را به عنوان یک ارز معرفی نمود که می توان با استفاده از آن همانند سایر ارزهای با ارزش، نسبت به خرید کالا یا دریافت خدمات از آن استفاده نمود.
امروزه ارزهای دیجیتال دیگری با نام های متفاوت ساخته شده و توسط شرکت های پیشرو در زمینه فناوری های دیجیتال به مارکت ارزهای دیجیتال معرفی شده اند و تعداد آنها نیز در حال افزایش است. همه این توکن ها کریپتوکارنسی نامیده می شوند. با وجودی که هنوز از این توکن ها همانند ارزهای رایج فیات برای خرید و فروش گسترده کالا یا خدمات در جهان استفاده نمی شود این توکن ها در بازارهایی غیر رسمی نظیر صرافی های آنلاین در سراسر دنیا خرید و فروش می شوند.
تفاوت اساسی این توکن ها با ارزهای رایج فیات این است که وجود فیزیکی ندارند و تنها تحت شبکه های اختصاصی مبادله می شوند و دیگر اینکه برخلاف ارزهای فیات که پشتوانه هایی نظیر طلا و یا مالیات مردم در کشورهایی با اقتصاد در گردش دارند، ارزهای دیجیتال هیچ پشتوانه اقتصادی مطمئنی ندارند و ارزش آنها تنها بر اساس عرضه و تقاضای معامله گران این ارزها تعیین می شود. تفاوت دیگری که این ارزها را نسبت به ارزهای فیات متمایز می کند این است که هیچ دولت، نهاد یا سازمانی امکان نظارت و رهگیری تبادلات آن را ندارد و همین باعث شده که تبهکاران و افرادی که قصد پنهان کردن مبادلات مالی خود را دارند از آن برای پولشویی و یا خرید و فروش مواد مخدر، قاچاق انسان و یا کالاهای غیر قانونی استفاده نمایند. معامله گران فعال در این بازارها و برخی کارشناسان در زمینه فناوری معتقد هستند که آینده اقتصاد جهان در دست همین ارزهای دیجیتال خواهد بود.